Işıkların nesnelere çarptıktan sonra gözümüze yansımasıyla oluşan renklerin anlamı ve renklere verilen değer kültürden kültüre değişmektedir. Öyle ki bağımsızlığı temsil eden ülke bayraklarının rengi de bu anlamlara dayanır.
Araştırmacılar renklerin fizyoloji ve psikolojiye olumlu ve olumsuz etkilerini göz önüne seriyor. Renklerin doğru kullanımı çalışma verimini, üretkenliği artırabildiği gibi yanlış kullanımı insanı karamsarlığa ve pasifliğe de sürükleyebiliyor. O hâlde renklerin anlamlarına birlikte göz atalım.
Yeşil
En çok doğada karşılaştığımız bu renk yenilenmeyi, yaşamı, gençliği, ümitleri simgeler. Ayrıca yeşil renk rahatlatıcı, sakinleştirici ve güven verici bir renktir. Batı kültüründe yaz, para, ferahlık, tecrübesizlik gibi anlamlar yüklenen yeşil, İrlanda’nın ulusal rengidir. Şans getirdiğine inanılan İrlanda cücesi ve dört yapraklı yoncanın da rengi yeşildir. Hristiyanlıkta yeşil; baba, oğul ve kutsal ruh üçlemesini ifade eder. Doğu kültüründe ise yeşil yeni ve sonsuz yaşamı, yeni bir başlangıcı, gençliği, verimliliği, sağlığı, bolluğu simgeler. Eski dönemlerde büyük çoğunluğu hayvancılıkla geçinen, göçebe hayat süren Türklerin hayatında otların yeşerme zamanı çok büyük öneme sahipti. İslam dininde de bu rengin önemi yadsınamaz. Cennet yemyeşil bir ortam olarak betimlenir. İrlanda da ise bu renk ölümü temsil eder.
Mavi
Cami, kilise ve okullarda yer alan bu renk huzurun, barışın rengidir. Güven verici ve sakinleştirici etkisi olan bu renk; güven, otorite ve emniyetin simgesidir. Çin bebeklerde, mavi kız bebeklerin sembolüyken dünya üzerinde erkek bebeklerin sembolü olarak bilinir. Bir Hint tanrısı olan Vishnu mavi tenli olarak resmedilmiş ve cennete ait bir tanrı olarak tanımlanmıştır. Araplar ise mavi taşların, firuzenin kanın akışını yavaşlattığına inanır. Nazar boncuğundaki mavi rengin de bu sebepten dolayı olduğu söylenir. Mavi yemek yeme isteğini azaltan bir renk olduğu için yiyecek sektöründe tercih edilmeyen bir renktir. Batıda mavinin sakinleştirici etkisinden dolayı intiharları azaltmak amacıyla köprü korkuluklarını maviye boyarlar. Amerika’da ise bir ilkokulun duvar rengini maviye boyadıklarında çocukların notlarının yükseldiği tespit edilmiştir. Ayrıca yaramazlık oranının da azaldığı gözlenmiştir.
Kırmızı
Kırmızı, mavinin aksine tansiyonu yükseltir, iştah açar, kan akışını hızlandırır. Bundan dolayı yemek markaları logolarında kırmızı rengine yer verir. İnsanların çabuk karar vermesine sebep olan ve beklenti artırıcı etkiye sahip olan bu renk, duygusal yoğunluğu artıran ve coşturan özelliğe de sahiptir. Kırmızı; ülkemizde coşkuyu, yaşama sevincini, sıcaklık ve aşk duygularını harekete geçirici olarak bilinse de dünya geneli için geçerli değil. Öyle ki Güney Afrika’da yası, Çin’de hem cenazeleri hem düğünü, Rusya’da komünizmi ve güzelliği temsil eder. Tayland’da ise geleneklere göre haftanın her günü belli bir renk ile tanımlanır ve kırmızı pazar gününü temsil eder. Bu ise güneş tanrıları Surya’yı temsil eder. Taylandlılar her yıl Surya’nın doğduğu gün kırmızı giyerek ona olan saygılarını yansıtırlar. Türk bayrağındaki kırmızı renk ise Mithat Cemal Kuntay’ın “Bayrakları bayrak yapan üstündeki kandır.” mısralarında ifade ettiği gibi şehitlerimizin kanlarını sembolize etmektedir. Ayrıca kırmızı rengi eskiden Türk gelinliklerinin rengiydi. Batı’nın etkisiyle gelinlikler beyaz olmaya başlamıştır. Peki beyaz rengi neyi sembolize eder? Birlikte bakalım.
Beyaz
Bu renk saflığı, temizliği, masumiyeti sembolize eder. Türklerin eski inançlarından olan Şamanizm’de ise manevi inançtan kaynaklanan ululuk, adalet ve güç gibi anlamlar da yüklenmiştir beyaza. Doğu Türklerinde ise beyazın; matem, yas, ölüm rengi olduğuna inanılır.
Siyah
Hırsı, gücü, tutkuyu, dayanıklılığı sembolize ettiği düşünülse de keder, acı ve yası ifade ettiğini düşünenler de yadsınamayacak derecede fazladır. Özellikle kıyafet tercihinde ilk sıralarda yer alan bu rengi zayıf gösterdiği için güçlü ve ciddi görünmek amacıyla kullanılan renk, törenlerde resmiyeti simgeler.