Losing My Religion: Bir Şarkıdan Fazlası

İki gün önce, Spotify kullanmaya başladığım 6 Temmuz 2017 tarihinden bu yana en çok hangi şarkıyı dinlediğime baktım. Çıkan sonuç sürpriz değildi. Losing My Religion…

1990 yılının Eylül ve Ekim ayları arasında kaydedilen ve 1991 yılında yayınlanan Losing My Religion, R.E.M grubunun Out of Time albümünün ilk teklisidir. Albümü başarıya ulaştırmış ve grup için önemli bir adım olmuştur.

Müzik dünyası için mihenk taşı, bir kült ve lütuf… Bu övgülerin birleştiği bir şarkı Losing My Religion. Adeta zamanın ötesinde… Tüm dünyada bilinen ve sevilen şarkı, adını klasikler arasına altın harflerle yazdırmıştır. Mandolin, ilk notalarıyla birlikte sizi içine çeker ve Michael Stipe içsel bir yolculuğa çıkarır. Şarkının ses ve enstrümantal özellikleri kadar arkasındaki hikâye de ilginçtir.

Amerika Birleşik Devletleri’nin güney bölgesinde “losing my religion” tanımı, “bir zamanlar değer verilen birine veya bir şeye karşı bir inanç krizi yaşamak” anlamına gelir. Grup üyeleriyle yapılan bir röportajda Michael Stipe şarkının ne hakkında olduğu sorusuna, “Yazım süreci ile alakalı bir şey hatırlamıyorum.” cevabını vermiş ve “trans meditasyon” durumda yazdığını söylemiştir. Genel olarak önce melodi ortaya çıktıktan sonra sözleri yazarmış. Michael Stipe’ın şarkı sözlerinde amaçladığı şeylerin, özlem ve kederle birlikte içsel bir savaş olduğu söylenir. Sözler hakkında “Karşılıksız aşk hakkında yazma fikrini sevdim.” demiştir.

1987 yılı, New York’ta ılık bir akşamüstü R.E.M grubunun gitaristi Peter Buck, Manhattan’da alışveriş yapmaktadır. Peter aldığı kitapları kasadan geçirirken kasiyer, “Boston’dan mısınız? Boston’da tanıdığınız müzisyen var mı?” diye ısrarla sorar. Buck kibarca kendisinin de müzisyen olduğunu ve Bostan’da birkaç müzisyeni tanıdığını söyler. Oysaki kasiyer kız, kasanın altındaki dergilere baksa kapakta Peter Buck ve arkadaşlarının fotoğraflarını görecektir. Buck, R.E.M grubunun gitaristi olduğunu söylememeyi tercih eder ve oradan ayrılır.

Central Park’ın karşısında birkaç blok yürümüştür ki iki genç kız Buck’ı tanır ve “Peter! Peter!” diye bağırarak aradaki trafiğe rağmen seslerini duyurmaya çalışırlar. Buck sadece gülümser. İçinden “Evet, sahip olduğum iş oldukça iyi.” diye geçirir ve omuz silkerek “Kabul edilemez şeylerin kabul edilebilir kenarıyız der.”

Buck New York’ta ilerlerken yanında kendisine ödül olarak aldığı bir eşyayı da taşıyordur. O öğleden sonra tuhaf şekilli bir İtalyan mandolininin fiyatı 500$’a düşer. Şeklinden hoşlanmış ve er ya da geç çalmayı öğreneceğini düşünerek mandolini satın alır. Kısa süre geçmeden mandolinle duygusal bir bağ kurmuştur.

Bundan dört yıl sonra Losing My Religion’ın temellerini atan ve şarkıya hayat veren enstrüman o mandolindir. Buck, mandolin çalmayı öğrendiği sıralar aldığı kayıtları dinlerken Losing My Religion’da geçecek “riff’i” duyar ve “evreka” der. O an Losing My Religion’ın ilk adımları atılmıştır.

Şarkıya çekilen klip ise gelmiş geçmiş en iyi yapımlardan biridir. Her sahnesi bir Rönesans tablosundan fırlamış gibidir.

Müzik videosunun yönetmenliğini yapan Tarsem Singh, videonun Gabriel Garcia Marquez’in bir meleğin, bir şehre düştüğü ve insanların ona verdiği tepkiyi anlattığı kısa öyküsüne göre tasarlandığını söylemiştir. Video açık bir pencereden damlayan su sahnesiyle başlar. Bu sahne Tarkovsky’nin filmi The Sacrifice’a göndermedir.

Şarkı ve Klibin Kazandığı Ödüller

1992 Grammy En iyi Kısa Müzik Videosu
1992 Grammy İkili veya Grupla Yapılmış En İyi Pop Vokal Performansı
1991 MTV En İyi Müzik Klibi
1991 MTV Yılın Müzik Klibi
1991 MTV En İyi Yönetmenlik
1991 MTV En İyi Sanat Yönetimi
1991 MTV En İyi Çıkış Yapan Müzik Klibi

Şarkı Bize Ne Anlatıyor?

Şarkıyı kafanız oldukça boş olduğunda dinleyin ve şarkının ne anlatmaya çalıştığını düşünün. Eminim, Michael Stipe gibi şarkının karşılıksız aşk ile ilgili olduğunu düşünmeyeceksiniz. Hele ki klipteki cennetten düşen melek ve onu küçümseyen insanların Katoliklik’e gönderme olduğu bu kadar açıkken… Şarkı çıktıktan sonra Katolikler tarafından çok sayıda protesto yapıldı. Bundan dolayı Michael Stipe’ın şarkının dinle ilgili olduğunu inkâr ettiğini düşünüyorum. Sanat eseri olarak gördüğüm bu şarkı, bana kalırsa tamamen insanın “tanrı” olgusu ile ilgili içsel yüzleşmesini anlatıyor.

Genel İnceleme

Bence şarkının en iyi kısmı, gitar, mandolin ve arkadan çok hafif gelen basın birleştiği bölümler. Mükemmel uyum! Şarkı akılda kalıcı mandolin riff’i ile başlıyor. Etkileyici! Vokal 00:14’te başlıyor. İlk nakaratı 00:46’da duyuyoruz ve ritim monoton bir şekilde devam ediyor. Bu durum şarkıya tempo kazandırmış. Gayet sürükleyici! İkinci dörtlük 02:31’de bitiyor ve şarkının dönüm noktası geliyor. 02:49’da şarkı duruyor, ritim yavaşlıyor. Sadece mandolin ve gitar tıngırdaması duyuluyor. Vokal ve enstrümanlar yükselmeye başlıyor ve şarkı yeniden akıyor. Sonlara doğru şarkı “Try”, “Cry” ve “That Was Just a Dream” döngüsüne giriyor ve vurucu mandolin riff’i ile bitiyor.