İkizler Paradoksu Nedir?
İkizler paradoksu, temelde Albert Einstein’ın özel görelilik kuramının üzerine düşünürken ortaya koymuş olduğu bir kavramdır. İkizler paradoksu, bu anlamda bir düşünce deneyidir. Bildiğimiz üzere özel görelilik, ışık hızını değişmez bir sabit olarak kabul eder. Işık hızı, evrendeki tüm gözlemciler için aynıdır. Ancak zaman, mutlak değildir. Zaman, gözlemlere göre farklı hızlarda akabilmektedir. Bu konuda Albert Einstein’ın ele almış olduğu makaleyi ele alalım:
İkizler paradoksu, temelde Albert Einstein’ın özel görelilik kuramının üzerine düşünürken ortaya koymuş olduğu bir kavramdır. İkizler paradoksu, bu anlamda bir düşünce deneyidir. Bildiğimiz üzere özel görelilik, ışık hızını değişmez bir sabit olarak kabul eder. Işık hızı, evrendeki tüm gözlemciler için aynıdır. Ancak zaman, mutlak değildir. Zaman, gözlemlere göre farklı hızlarda akabilmektedir. Bu konuda Albert Einstein’ın ele almış olduğu makaleyi ele alalım:
”Bir kutunun içine yerleştirilen canlının yapılan ayarlamalar ile aynı şekilde kalması mümkündür.” ”Işık hızı ile yapılan uzun bir yolculuk sonrası, canlının neredeyse değişmemiş bir şekilde aynı yerine geri dönmesi mümkündür.” demiştir.
İkizler paradoksu deneyinde eğer yolculuk, ışık hızına çok yakın bir hızla yapılmışsa hareket eden organizma için tüm yolculuk çok kısa sürecektir. Buradan hareketle ikizler paradoksunda, ikiz kardeşlerden biri uzay aracı ile yolculuk yapmıştır. Bir uzay aracı ile dünyadan ayrılarak ışık hızına çok yakın bir hızla uzayda bir yolculuk yapmıştır. Ve bir süre sonra geri geldiği düşünülmektedir. Peki yolculuk yapan kardeş, yaşadığı yere geri döndüğünde zaman ikisi içinde aynı hızla mı akmıştır? Fiziksel olarak aynı durumlarda mıdır? Özel göreliliğe göre zaman, ışık hızına yakın bir hızda yolculuk yapan kardeş için, son derece yavaş akar. Eve döndüğünde diğer kardeşini oldukça yaşlanmış bulacaktır. Uzay gemisinin hızını, ışık hızının %99.9’u olarak kabul edersek;
İkizler paradoksu deneyinde yolculuk yapan kardeş için geçen zaman, dünyada kalan kardeşe göre sadece %5 ilerlemiştir. Bu da kardeşlerden biri tanınmaz halde olacak anlamına gelmektedir. Tüm bu bilgiler ışığında ikizler paradoksu, yalnızca klasik fizikçiler için bir paradokstur. Ancak özel görelilik kuramına göre her şey olması gerektiği gibidir.
Modern Görelilik Kavramı
İkizler paradoksu deneyinde işlenen görelilik kavramı, modern görelilik kavramı adı altında yeniden değerlendirilmiştir. 1883 tarihinde, Çek-Avusturya kökenli matematikçi, fizikçi ve aynı zamanda filozof olan Ernst Mach görelilik kavramını incelemiştir. Ernst Mach, Newton’un mutlak zaman ve uzay kavramını eleştirirken modern görelilik kavramını geliştirmiştir. 1900 yılından önce geliştirilen teoriler, ”Elektromanyetizma” ve diğer pek çok konuları kapsamaktadır. 1887 yılında Hertz, fotoelektrik olayı gözlemledi. 1895 yılında röntgen ışınlarını keşfetmiştir. 1905 tarihinde ise Albert Einstein, görelilik teorisini ortaya koymuştur.