fbpx

Sosyal medyada “Atatürk uyguladı, Danimarka yaptı.” başlıklı bir yazı okudum. Atatürk’ün tasarladığı Cumhuriyet Köyü projesinin Danimarka tarafından uygulandığı söyleniyordu. “Peki, bundan bize neden  hiç bahsedilmedi?” diye düşündüm ve biraz araştırdım bu konuyu. İşin aslı şöyle ki Cumhuriyet Köyü projesi mevcut fakat Atatürk tarafından tasarlandığına dair bir kanıt yok. Danimarka’daki proje ise İngiltere’de geliştirilen “Garden City” adlı bir projeye dayanıyor. Kısacası gerçeğinden saptırılmış bir bilgi var ortada. Ancak benim değinmek istediğim bu konu değil. Cumhuriyet Köyü’nün özelliği ve amacını sizlere açıklamak istiyorum.

Kurtuluş Savaşı sonrası cumhuriyet döneminde kalkınma ve ilerleme öncelikli planlardandı. Fakat kalkınmayı sağlayacak en önemli unsur üretmekten geçiyor. Bu kapsamda köyler üretim ve millî kalkınmanın önemli parçasını oluşturmaktaydı. Bunu sağlamak amacıyla 18 Mart 1924 yıllında 442 sayılı Köy Kanunu çıkartılmıştır. Bu kanun; köy ile ilgili görevleri, sorumlulukları, fonksiyonları ve köy imarında olması gereken işlevleri kapsar. Bu sayede hem köylerin gelişimi hem de köylünün refahı sağlanmak istenmiştir. 1937 yılında Atatürk’ün büyük katkıları ile İdeal Cumhuriyet Köyü projesi ortaya çıkar. Bu proje zamanın iyi projelerinden biridir. Bu proje yanında sayısı tam bilinmemekle birlikte 100’den fazla proje tasarlanmıştır. 1937 yılında Trakya Umumi Müfettişi General Kazım Dirik tarafından Afet İnan’a verilen projede mimarın ismi bulunmamaktadır. Yani mimarı bilinmeyen bir projedir. Ancak Atatürk’ün projeyle ilgilendiğini ve üzerinde çalıştığını söyleyebiliriz. Proje “Devletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin Birinci Sanayi Planı 1933” kitabında da yer almaktadır.Proje dairesel düzendedir. Üç tane birincil, bir tane ikincil dairesel yol planı projenin ana hattını oluşturuyor. İçten dışa doğru merkezde köy meydanı (anıt barındırması muhtemel) ve kurumsal yapılar, çevreleyen dairede yaşam alanları sonrasında ise kırsal alan bulunmaktadır. Planda 138 hane ve 43 kurum yer alıyor. Bu kurumlarda  eğitim, sosyal ve kültürel yaşam, üretim, depolama, satış ve yönetime dair unsurlardan oluşmaktadır. Daire düzlemde dairesel yollarla birlikte beş adet doğrusal yol bulunmaktadır. Bu yollar köy meydanına bağlanarak  hem köyün kendi içindeki ulaşımı hem de diğer köylerle olan ulaşımını sağlamaktadır.

Köylünün her ihtiyacını karşılayarak kasabaya ya da şehirlere gitme ihtiyacını azaltan ve köyün kendi kendine yetebilecek şekilde tasarlanmıştır. Konaklama ihtiyacını gidermesi adına ve turistik anlamda katkıda bulunması için oteller ve pansiyonlar bile mevcut. İlk dairesel alan halk evi, sağlık merkezleri, okul, fabrika vb. yapılardan; ikincil dairesel alan konuttan ve son dairesel alan ise hayvancılık fidanlık ve mezardan oluşmaktadır. Köyün uzak bir köşesinde hayvan mezarlığı da bulunmaktadır. Her türlü salgın ve hastalık durumunu düşünerek yerleştirilmiş ve oluşturulmuş bu düzene hayran kalmamak elde değil. Kısacası bir toplumun neye ihtiyacı varsa hepsini karşılayabilecek ve kendi içinde hayatta kalabilecek bir proje. Açıkçası ben bu projeye hayran kaldım eminim ki sizin de hoşunuza gitmiştir. Bu projenin benzerlerini birçok yerde görmek mümkün. En bilinen örneği Danimarka’da olsa da İngiltere’de de buna benzer yapılaşmalar mevcut fakat  bu kadar keskin hatlara sahip olmayabilir.

Son olarak siz okurlarımızdan ufak bir ricam var. Yazımın başında belirttiğim gibi bilgi hataları internet ortamında çok yapılabiliyor. İstemeden yapılan hatalar olduğuna inanarak bu bilgileri hemen alıp yaymadan önce kendi araştırma süzgecinizden geçirmenizi rica edeceğim. Çünkü yanlış ve yalan haberler öğrenildikten sonra unutulması ve değiştirilmesi çok güç olabiliyor.

(Artvin Çoruh Orman Fakültesi Dergisi 18. Cilt, 2. Sayı, 176-185, 2017 dergisinden yararlanılarak yazılmıştır. http://ofd.artvin.edu.tr/tr/download/article-file/357409)
Abonelik
Bildir
guest
0 Yorumlar
Satır içi yorumlar
Tüm yorumları görüntüleyin

Okuyucuların Beğendiği İçerikler

Birçok kişinin ‘’zor ama maaşı iyi, garanti meslek gibi’’ düşünceleriyle ün kazanmış bir bölüm olan tıp fakültesini size en ince detaylarıyla aktaracağım. Öncelikle fakülteye gelmeden önce kendinizi ilk gün yapılacak çaylak şakasına ve ileri zamanlarda daha siz TUS isimli bölüm seçmenize yarayan sınava girmeden ‘’Sen ne doktorusun? ‘’ veya diş hekimliği ayrı bir bölüm olmasına […]
Yaşanan herhangi bir gün hiç yaşanmasaydı, her şey daha farklı olur muydu? Misal dün hiç yaşanmasaydı veyahut bundan yıllar önce bir gün hiç yaşanmasaydı yine aynı mıydı hayatınız? Kadere inanmak subjektif bir bakış açısı olarak görünebilir ancak hayatın akışı olarak farklı bir yerden durumu ele alabiliriz. Bütün malzemeleri özene bezene kesip, doğrayıp harika bir yemek […]
Herkesin ölmeden görmek isteyeceği bir yer vardır. Yoksa da henüz keşfetmemiştir… Benim için burası Norveç. “Soğuk Cennet” veyahut “Kuzeyin İncisi” denilen bu ülkenin lanse ettiği imajı bir görseniz aşık olmamak elde değil. O yüzden henüz kendi ülkenizi keşfetmediyseniz ileride belki yol arkadaşım olabilirsiniz! Norveç ”Soğuk Cennet” Ülkenin yönetim biçimi anayasal monarşi ve başkenti Oslo‘dur. 385,207 […]
Her kitap ayrı güzel, dünyasına girdikten sonra… Ama bazı başyapıtlar vardır, gerçekten okumak zevk verir. Okudukça içine düşer, yeni bir dünyanın kahramanı olursunuz. Herkes için değişebilecek bir liste… Daha iyisi varsa da ben okuduğum kadarını biliyorum ve bunlar şu an en iyisi! Daha birçok türde konuşulacak kitaplar olsa da üç ayrı türde üç başyapıt derledim, […]

İlgini Çekebilir

Çoğumuzun, adını belki de hiç duymadığı fakat yaşamımızda denk gelebileceğimiz, farkında ve bilinçli olduğumuz takdirde erken tanı ve tedavi seçeneklerini düzenleyebileceğimiz, benim ise özel eğitim alanında tanıştığım bir sendromdan bahsetmek istiyorum sizlere: DiGeorge Sendromu. DiGeorge Sendromu (DGS) 22. kromozomun (22q11) delesyonu (kromozomun bağlı bulunduğu parçadan kopup silinmesi, yok olması) ya da translokasyonu (kopan veya kaybolan […]
“Sisyphus’u gördüm, korkunç işkenceler çekerken: yakalamış iki avucuyla kocaman bir kayayı ve de kollarıyla bacaklarıyla dayanmıştı kayaya, habire itiyordu onu bir tepeye doğru, işte kaya tepeye vardı varacak, işte tamam, ama tepeye varmasına bir parmak kala, bir güç itiyordu onu tepeden gerisin geri, aşağıya kadar yuvarlanıyordu yeniden baş belası kaya, o da yeniden itiyordu kayayı, […]
Bugün 10 Mart 2022. Gülistansız 796. gün “Ne durumdayım biliyor musunuz? Ölüm Allah’ın emri, ölüm dünyada var. Gençlerin ölümü zor ama biz her gün yeniden ölüyoruz. Her gün… Toprağa bile basmaya kıyamıyorum, acaba kızım içinde olabilir mi diye. “ 21 yaşında, Tunceli’de bir üniversite öğrencisiydi Gülistan Doku. 5 Ocak 2020 tarihinden bu yana haber alınamıyor. […]
Bir girişim fikriniz var ve bu alanda bir marka oluşturmak istiyorsunuz ya da henüz küçük bir işletmesiniz ve işletmenizi büyütüp kârınıza kâr katmak istiyorsunuz. İşte bu yolda atmanız gereken ilk adım markalaşmak olmalıdır. Peki marka nedir?                Marka yalnızca kalabalık bir pazarda sizi diğerlerinden ayıran isim, logo ve slogandan ibaret değildir. Markanız insanların sizinle etkileşimde […]