Bilmeceler ve cevapları sadece çocukların hayatında olan eğlenceli aktiviteler değildir. Bilmeceler, yediden yetmişe pek çok kişinin ilgi ve eğlence dünyasına dâhil olur. Genellikle çocuklar için öğretici sözel bir oyun türü olarak bilinse de eğitimin ve sağlığın pek çok alanında da kullanılır. Örneğin, eğitim alanında sadece okul öncesi eğitim kurumlarında ya da ilköğretim seviyesindeki öğrencilere bilgi aktarımı yapmak için bilmeceler materyal olarak kullanılmaz. Ortaokul, lise hatta eğitime hareket katmak amacıyla yüksek öğrenim kurumlarında da bilmecelerden faydalanılır. Diğer yandan sağlık alanında özellikle, Alzheimer gibi zihinsel yapıların hasar görmesi ile ortaya çıkan rahatsızların tedavi edilmesinde bilemeceler kullanılır. Aslında farkında olmadığımız fakat hayatın pek çok noktasında kullanılan bilmeceler ve cevapları tarih boyunca da uzun bir yolculuk yapmıştır.
Bilmeceler ve Cevaplarının Tarihsel Gelişimi
Bilmeceler ve cevapları, tarihsel bir süreçten sonra günümüze, belli şekillerde değişim göstererek ulaşmıştır. Bilmecelerde, üstü kapalı ve gizlilikle ifade edilen bir nesnenin ya da olgunun bulunması için harekete geçirilen zihin aynı zamanda bilmecelerin oluşumunda da harekete geçmektedir. Çünkü bir bilmeceyi cevaplayabilmek kadar bilmece hazırlamak da zihin gücü gerektirir. Herkesi bir araya getiren bilmeceler çok eski dönemlere dayanmaktadır.
Bilmeceler ve cevapları, günümüzde daha çok çocuk aktivitesi olarak görülse de aslında eski zamanlarda yetişkinlerin birbirlerini eğlendirmek için kullandığı yöntemlerden biridir. Zaten yapısal olarak, eski dönemler incelendiğinde teknolojinin daha ortaya çıkmadığı veya yeni yeni kendini ortaya attığı görülmektedir. Bu durum da günümüz eğlence faaliyetlerinin eskilerde yaşanamayacağını temsil eder. Böylelikle eskilerin eğlence dünyası daha çok hikâyelerden tiyatrolardan ya da bilmece ve cevaplarından oluşmaktaydı. Eskilerde kullanılan bilmeceler ve günümüz bilmecelerinin en büyük farkı da bu durumdan kaynaklanır.
- Eski Dönem Bilmeceleri
Bilmeceler ve cevapları için günümüzden çok daha eski dönemlere gidildiğinde sözel yapısı dikkat çeker. Öyle ki eski zaman insanlarının sözel iletişimi daha güçlü ve kelime hazneleri daha ileri bir seviyede olması, bilmecelerin yapısına da etki etmiştir. Bilmecelerin sorulmasında hatta cevabının verilmesinde hızlı ve atik olmaktan çok söyleyiş tarzının ön plana çıktığı görülür. Hatta eski dönemlerde bilmeceler için çalışan insanlar dahi bulmak mümkündür. Özellikle büyük konaklarda ve yalılarda yaşayan zengin kesim insanlar, eğlenebilmek adına evlerinde bilmecelerin sorulduğu ve de çözüldüğü eğlenceler düzenlemişlerdir. Burada daha çok bilmeceleri ile bilinen ve geçimini bu eğlence ortamında bilmeceler ve cevapları sayesinde kazanan kişiler davet edilirmiş. Masallar, hikâyeler ve bilmeceler derken pek çok davetlerde bu insanların yer aldığı hatta bilmecelerden oluşan kitaplar dahi yazdıkları bilinir. Böylelikle Divan Edebiyatı’nda ve Halk Edebiyatı’nda birçok anonim veya kişisel olarak kayıtlara geçmiş bilmeceler ve cevaplarının yer aldığı kitaplar vardır. Diğer yandan bilmeceler ve cevaplarının söyleyiş tarzı neticesinde de edebiyatımız içerisinde şiirlerde de yer aldığını söyleyebiliriz.
- Günümüz Bilmeceleri
Bilmeceler ve cevapları eski dönemlere göre günümüzde daha çok çeşitlilik kazanmıştır. Her ne kadar bilmeceler için eğlence ortamları, eskisi gibi görkemli oluyor diyemesek de çeşitliliği açısından önem kazandığını söyleyebiliriz. Günümüzde bilmecelerin kullanıldığı ortamlar daha çok eğitim üzerinde şekillenmiş olmaktadır. Diğer yandan günümüz bilmecelerinin kullanımı için sadece sözel ve dilsel bir yapı yoktur. Yani eskiye göre şiirsel, betimlemeli bilmeceler günümüzde daha çok bulmacalarla birleşmiş bir yapıdadır. Örneğin günümüzde şekillerle, çizgilerle ve sayılarla oluşturulan bilmeceler bulunur. Elbette eski yapısını tamamen kaybettiğini söyleyemeyiz fakat yapısal olarak bilmecelerin tarihsel gelişim kazandığını söyleyebiliriz.
Bilmece ve bulmaca gibi oyunlarla çocukların çok sevdiği MentalUP da zihinsel gelişimi desteklemek için ailelerin gönül rahatlığıyla tercih ettiği en verimli uygulamalardan biridir. Çocuğunuzun detaylı performans raporlarını görmek ve geliştirilmesi gereken alanlarını tespit etmek için
Dünyada 10 milyondan fazla kullanıcı tarafından tercih edilen bu uygulama ile günde sadece 15-20 dakika ayırarak görsel, sözel, işitsel, matematiksel ve bedensel becerileri güçlendirmek mümkün.
